Heraanleg Dumontwijk

Tweede van links: uitleg door ingenieur Wim Morel. Rechts met gele trui is Marinka van Onroerend Erfgoed. Foto van fb Wim Janssens

Donderdag 28 februari 2020 was een belangrijke vooruitgang in een oud dossier. Schepen Wim Janssens heeft de bevolking van de Dumontwijk opgeroepen voor een “Infomarkt” i.v.m. de “Heraanleg van de Dumontwijk”. Dit dossier zat in het slop sinds 2015 ingevolge geen duidelijkheid over de parkeerproblemen. Hierover was toen een grote ongerustheid ontstaan bij de bewoners die niet meer hun auto zouden kunnen parkeren in de wijk. Dankzij overleg met het Agentschap Onroerend Erfgoed en inspraak ligt nu een compromis op tafel voor het “maximaal aantal openbare parkeerplaatsen”.  Dit ontwerp zou definitief goedgekeurd worden op volgende gemeenteraad van 9 maart. Dus men spreekt eerst met de bewoners en dan beslist men in de gemeenteraad. Dit was in 2015 omgekeerd.
Een zwak punt is dat er nog geen duidelijk reglement beslist werd hoe men het bewonersparkeren zal handhaven (in overeenstemming met het nog goed te keuren “Algemeen Parkeerbeleid” voor De Panne).
Indien het dossier “Heraanleg Dumontwijk – Eerste fase” goedgekeurd wordt op volgende gemeenteraad kan men direct de omgevingsvergunning aanvragen en plant men deze werken te starten in het najaar 2020 (duurtijd fase 1 = 2 jaar)

Miek Goossens van Onroerend Erfgoed, minister Bourgeois en burgemeester Butsraen in het Parkhotel. 11 maart 2010

1. Historiek
In 2010 werd in het Parkhotel het Herwaarderingsplan plechtig ondertekend. Dit plan omvat 2 luiken:
1. privé erfgoed: de inventarisatie, van alle waardevolle woningen met opgave van de erfgoedkenmerken, werd duidelijk vastgelegd. Om dit erfgoed te restaureren kunnen de eigenaars een subsidie aanvragen bij het Agentschap Onroerend Erfgoed te Brugge. Gedurende de voorbije 10 jaar is zeer veel gerestaureerd o.a. gestimuleerd dankzij deze subsidies.
2. openbaar erfgoed: de principes waaraan de aanleg van de historische wijk moet voldoen werden omschreven (beperkt tot de beschermde wijk: zie plan hieronder).  In dit plan werd duidelijk geopteerd voor een selectieve toegankelijkheid. Autoverkeer toegelaten maar met de bedoeling uitsluitend “bestemmingsverkeer“. De wijk met de auto kruisen was reeds onmogelijk sinds het invoeren van het “circulatieplan opgesteld uitsluitend voor de beschermde wijk” in 2004.
Tijdens het vorig gemeentebestuur was het dossier “Wegenis en Rioleringswerken in de Dumontwijk” één van de topprioriteiten van schepen van Openbare Werken Johan Blieck (DAS). Er werd hard gewerkt met het studiebureau Lobelle en de Afdeling Onroerend Erfgoed maar men is niet tot een definitief ontwerp gekomen. Reden: geen oplossing voor de parkeerproblematiek die aanvaardbaar was voor de bewoners en omwonenden.
Zijn opvolger schepen Wim Janssens (ACTIE) heeft de fakkel overgenomen.
Opmerking: het Herwaarderingsplan komt aan zijn einde looptijd. Vandaar dat het nieuw gemeentebestuur reeds een bestelling geplaatst heeft voor de opvolging: noemt nu “Beleidsplan” voor lagere duur (25 j?). Welke subsidies voor de burgers?

Fase 1: alleen de wegen categorie 1 in beton en de Halmenstraat in gebakken kleiklinker.

2. Uitbreidingen sinds het Herwaarderingsplan
1. De heraanleg van rioolstelsel is dringend. Het grootste deel van de riolering in de Dumontwijk is in zeer slechte staat. Er is reeds regelmatig wateroverlast geweest in de wijk. De Zeelaan, die in 2011 heraangelegd werd, watert af naar de riolen in de Dumontwijk wanneer het infiltratievolume daar vol is.  Vandaar naar het pompstation aan de vroegere mini-golf. Waar de riolering slecht is en moet vernieuwd worden, wordt een nieuw gescheiden stelsel voorzien (afzonderlijke regenwaterafvoer). Dit is dringend in de Bortierlaan, Dumontlaan en Halmenstraat. Men noemt dit fase 1: de meest dringende en toevallig ook de 2 hoofdlanen door de Dumontwijk.
De investeringen voor het gemeentebestuur zijn vrij laag omdat het meeste geld van de IWVA komt. Daar heeft onze wateractiviteit een flinke spaarpot opgebouwd waarvan we gebruik zullen maken. De IWVA betaalt niet alleen de opbraak en de aanleg van de nieuwe riolen maar ook een breed deel van het nieuw wegdek boven die riolen. De nieuwe straten zijn smaller dan de huidige en er zijn omzeggens nergens nog voetpaden in de geklasseerde wijk want het is een “Woonerf” (dus per definitie lopen de wandelaars midden op de straten. Snelheid max 20 km/h). Ook de andere nutsmaatschappijen gas- en elektriciteitsdistributie, waterdistributie en telecom betalen zelf hun ter vernieuwen netten en aansluitingen. Alles tezamen goedkoop voor de gemeentebudget.
Ingevolge deze rioolproblematiek worden ook delen van straten buiten de beschermde Dumontwijk heraangelegd (vb gedeelte van de Bortierlaan en de Dumontlaan tussen de Witte Berglaan en de Duinkerkelaan).
In fase 2 worden ook alle straten heraangelegd buiten de beschermde  Dumontwijk t/m de Ernest d’Arippelaan. zie bovenstaand plan indien blijkt dat de riolen daar slecht zijn (controle via camera onderzoek). Dus deze investeringen zijn in deze gevallen ook beperkt voor de gemeente. Welke straten zijn voor de tweede fase in aanmerking komen  is nog niet duidelijk vastgelegd (wachten op verder rioolonderzoek). In principe worden zelfs ook de kleine “sentiertjes” herbestraat indien de onderliggende riolen slecht zijn. Hopelijk is dat zo voor het gedeelte Hoge Duinenlaan kant Zeelaan waar de wandelaars in de goten moeten lopen omdat het wegdek in erbarmelijke toestand is. Sowieso zullen er ook zaken van de fase 2 vroeger moeten gebeuren. Voorbeeld in de Visserslaan tussen de Zeelaan en de Dumontlaan verdwijnen op termijn aan beide kanten de voetpaden wegens het statuut “woonerf”. Toch zal men dringend iets moeten ondernemen omdat de doorgang te vaak versperd is voor vrachtwagens en hulpdiensten (vooral tengevolge slordig geparkeerde auto’s).
Dus definitie tweede fase is nog onduidelijk maar het is de bedoeling is om de rioolsanering door te voeren t/m de d’Arippelaan.
Volgende gemeenteraad wordt alleen gestemd voor het plan van  fase 1. Niettemin zijn de parkeerplaatsen voor fase 2 nu reeds aangeduid op de ontwerpplannen (te raadplegen bij de ingenieur van de gemeente)

Voorbeeld gedetailleerde plannen. Bruine auto’s zijn priveplaatsen eigenaars. Blauwe: zijn openbare bewonersplaatsen. Merk op: geen parking meer in de Zeekruisdoornweg. Zie ook de zitbanken

2.Nieuwe aanleg
Alle nieuwe bestrating zullen volgens de richtlijnen van het Herwaarderingsplan aangelegd worden.
In samenspraak met Onroerend Erfgoed werd overeengekomen geen onderscheid te maken tussen de bestrating van de eigenlijke Dumontwijk met de uitbreiding van de beschermde wijk t/m de d’Arippelaan. Immers voor een wandelaar die het historisch gedeelte bezoekt is het raadzaam dat ook de omgevende straten even mooi ingericht zijn weliswaar dan ook volgens de richtlijnen van het Herwaarderingsplan.
Volgens dat plan zou de bestrating moeten bestaan uit gebakken kleiklinkers (dezelfde als voorgeschreven geweest door Onroerend Erfgoed voor het gemeentepark en de opritten van de villa’s (in geval van subsidie aanvraag). Om technische redenen nl duurzaamheid, heeft het gemeentebestuur beslist dit te wijzigen voor de 2 hoofdlanen, in samenspraak met Onroerend Erfgoed. er zal voorgesteld worden zandkleurige gewassen beton.
In de vorige voorstelling heeft DE BLIEDEMAKER dat reeds zeer spijtig gevonden omdat beton niet past in een erfgoedwijk.
Op de Infomarkt had men geen staal en geen referentie van deze betonuitvoering. De kleur zou duidelijk verschillend zijn van de daartoe gegoten demo-proefvakken in gewassen beton in de Schoolweg achter de bib. De beton wordt niet gekeurd maar de granulaten zullen uitsluitend bruin en wit zijn om zoveel mogelijk het zandkleur van de gebakken kleiklinkers te benaderen. De kleur is van groot belang voor het uitzicht en de sfeer.
DE BLIEDEMAKER dringt erop aan van een duidelijke lange termijn referentie te eisen van zo’n zandkleurige betonaanleg. Wat is de ervaring in de tijd i.v.m. vervuiling? Hoe ziet de straat er uit na wegherstellingen?  vb door rioolherstellingen of wegverzakkingen  (kabels en leidingen liggen gelukkig in de zijbermen en de kruispunten kunnen onderboord worden). Dilatatievoegen? Afbrokkelingen aan de dilatatievoegen?
Gebrek aan referenties was de oorzaak van verkeerde keuzes van de materialen voor de voetpaden van de Zeelaan en de bestrating van het Marktplein. De gemeente kan zich niet permitteren om opnieuw een fout maken in de keuze van de bestrating?

Gelukkig zal men de betonbestrating beperken tot de wegen met het meeste verkeer. In de eerste fase zijn dat de Dumontlaan en de Bortierlaan (niet de Halmenstraat). Wellicht zullen alle straten van fase 2 in de beschermde wijk van de fase 2 in gebakken kleiklinkers uitgevoerd worden (incl. de Visserslaan). Nog geen beslissing voor de andere eventueel te heraanleggen straten in de uitbreiding van de Dumontwijk.

3. Bewonersparkeren
Dit is het meest heikele punt van de oude discussie. Het is immers de bedoeling om conform het Herwaarderingsplan, het gebruik van de wijk als publieke parking terug te dringen door dramatisch het aantal parkeerplaatsen te verminderen volgens het “Woonerf” principe. De meeste villa’s (192) in het residentieel gedeelte beschikken over minimum 1 parkeerplaats op hun privé terrein of op hun oprit. Wil men de bezoeker ontmoedigen om te parkeren in de wijk dan is het enig radicale middel: het aantal parkeerplaatsen drastisch  verminderen. Hierdoor ontstaat een verruiming van het openbaar domein waardoor de attractiviteit en toegankelijkheid voor wandelaars en fietsers sterk verhoogt. Tevens zal de waarneembaarheid van het cultuurhistorisch erfgoed weer op de voorgrond treden. Deze residentiële wijk wordt het “pareltje van De Panne”.
In feite zijn er 3 zones te onderscheiden:

3.1. Zone: rustige wandelpadjes (“sentiertjes”) van de “historische Dumontwijk” = Thiriarweg, Hoge Duinenlaan (alleen de kant Zeelaan), Kykhillweg, westelijk gedeelte Zeekruisdoornweg (later ook het gedeelte tussen Visserslaan en Bortierlaan), Konijnenweg, Blondéweg, Korte Konijnenweg, Bonzellaan, Doktersweg (en Blauwe weg evenwel niet in historische Dumontwijk). In deze padjes wordt enkel “Plaatselijk Verkeer” toegelaten en nergens parkeren toegelaten in de toekomst.

3.2. Zone: lager gelegen deel van de “historische Dumontwijk” is sinds de invoering van het verkeerscirculatieplan het zoekverkeer sterk verminderd. De auto’s worden telkens terug uit de wijk gestuurd. Het verkeer is hierdoor relatief rustig. De meeste bewoners hebben een parkingplaats/garage voor tenminste 1 auto. Toch worden deze straten hoofdzakelijk gebruikt als parking voor niet-inwoners. Bovendien zijn de huidige ingerichte parkeerfaciliteiten ontoereikend voor het aanbod van wagens op piekmomenten. Vandaar dat het gemeentebestuur in het Herwaarderingsplan 2010-2020 geopteerd heeft voor een zeer selectieve toegankelijkheid. Men wil de bezoeker ontmoedigen om in de wijk te parkeren. Door het verminderen van het aantal parkeerplaatsen ontstaat een verruiming van het openbaar straatdomein waardoor de attractiviteit en toegankelijkheid voor wandelaars en fietsers sterk verhoogd wordt.  Tevens zal de waarneembaarheid van het cultuurhistorisch erfgoed weer op de voorgrond treden. Ook minder zoekverkeer naar parkings.
In het nieuwe stratenplan werden in eerste instantie enkel parkeerfaciliteiten vóór de opritten van de villa’s toegelaten (natuurlijk alleen voor de gebruikers van die oprit). Men wou uitsluitend “bestemmingsverkeer”.
Zowel op de gemeenteraad (09/11/2015) als op de infomarkt met de bewoners (12/11/2015) heerste er een algemene onrust met betrekking tot het invoeren van dit begrip “feitelijk bewonersparkeren”. Dat houdt in dat er voor de opritten een uniforme verharde zone gecreëerd wordt op openbaar domein waar de bewoners van de betreffende woning kunnen parkeren. Heel wat inwoners (vooral uit de paadjes zone), die niet beschikken over een oprit, vreesden dat ze niet langer in de wijk zouden kunnen parkeren en dat vrije beroepen (kinesist en podoloog) door het systeem van “feitelijk bewonersparkeren” moeilijkheden zouden ervaren voor hun patiënten.
Om hiervoor een oplossing aan te bieden werd een “inventaris” opgemaakt van de woningen op plan, zodat een duidelijk beeld verkregen werd van het nodige aantal parkeerplaatsen en waar ze gelegen zijn. Voor deze oefening werden de beschermde Dumontwijk en de uitbreiding incl. d’ Arippelaan als 1 geheel beschouwd.
Resultaat voor 281 woningen:
192 villa’s hebben een privé parkeerplaats op hun oprit. 89 woningen (gedomicilieerde gezinnen) hebben geen eigen parkeergelegenheid (=31%). Na moeizame discussies met Onroerend Erfgoed werden toch 139 openbare parkeerplaatsen toegewezen duidelijk gesitueerd o.a. in functie van het storen van het erfgoedzicht van bepaalde villa’s. Ook het laaneffect moet behouden blijven. Aldus in het totaal 331 parkings. zie plan (dit is blijkbaar minder dan de helft van het huidig aantal openbare plaatsen). Men verondersteld dat deze 139 openbare parkings zullen volstaan voor de 89 bewoners zonder eigen parking.
(bemerk van die 31% die geen eigen parkeergelegenheid wordt geval per geval onderzocht door Onroerend Erfgoed de erfgoedwaarde van de perceelsomranding zoiets toelaat. Indien de erfgoedwaarde niet bestaand is, kan mits voorwaarden een parkeerruimte op eigen terrein gecreëerd worden. Zo zijn in de wijk reeds 2 gevallen toegestaan waarvan 1 uitgevoerd.
Opmerking: de 2 delen van Dumontlaan en Bortierlaan grenzend aan de Zeelaan blijven betalend parkeren maar zijn meegeteld voor het aantal bewonersparkeren. Het aantal openbare parkeerplaatsen kant kerk wordt verminderd.

3.3 Zone: uitbreiding Dumontwijk t/m d’Arippelaan. Ook deze straten zouden wat parkeerfilosofie betreft deel uitmaken van het “globale plan”. Bewoners zonder eigen parkeergelegenheid kunnen ook daar hun wagen parkeren (dus bewonersparkeren). Het Koningsplein is te ver en in het Meerjarenplan 2020-25, van het nieuw gemeentebestuur, is geen sprake meer om daar een extra parkeergebouw te investeren.

4. Handhaving bewonersparkeren
Hoe zal men deze parkings reserveren voor de bewoners van de Dumontwijk?
Dit kan alleen via “bewoners parkeren” (via een bewonerskaart ? wat met de tweede verblijvers?) (alleen voor bewoners die geen eigen parking hebben). Het is helaas nog niet duidelijk vastgelegd hoe omdat dit moet kaderen in het “Algemeen Parkeerbeleid” voor De Panne waaraan men volop werkt.
De parkeerdruk is en zal groot blijven op deze wijk. Het beschermd gedeelte moet in ieder geval een zone met uitsluitend bestemmingsverkeer worden, dus aan de alle ingangen (ook D’Arippelaan) verkeersborden “Uitsluitend Plaatselijk Verkeer“.
Zal men dat uitbreiden naar het niet beschermd gedeelte vb d’Arippelaan?. Iedereen vreest dat dit niet zal nageleefd worden zodanig dat men wellicht  “Blauwe Zone” zal moeten invoeren (uitgezonderd de eigen opritten van de 192 villa’s en enkele plaatsen voor de patiënten van de plaatselijke kinesist en podoloog). Alleen blauwe zone zonder “Uitgezonderd Plaatselijk Verkeer”  zou omgekeerd de dagjestoeristen aanlokken die op zoek gaan naar parking in de Dumontwijk. Doordat in blauwe zone het aantal uren parkeren beperkt wordt, bestaat de kans dat er frequenter geparkeerd zal worden, wat terug meer zoekverkeer genereert en dat wil men niet in een wandelwijk. Degene die genieten van “bewoners parkeren” zouden 24 uur in de Blauwe zone blijven staan (cf systeem te Adinkerke ingevolge overlast Plopsaland)
Voor het Parkhotel wordt zoals momenteel een betonnen laad- en loszone voorzien voor een bus. Het hotel zal achteraan hun hotel  een parking bouwen.
Het nieuwe “Algemeen Parkeerbeleid” is nog in onderzoek en zou in ieder geval van kracht moeten zijn op het einde van fase 1. Wel spijtig dat nu nog niet duidelijk is hoe men in de wijk het beperkt bewonersparkeren zal handhaven (indien geen duidelijke regels zal alles terug evolueren naar de huidige situatie).

5. Woonerf en verkeerscirculatieplan

Sinds 19 april 2004 werd er een verkeerscirculatieplan met alle éénrichtingsstraten van kracht alleen voor de beschermde wijk (niet de Witte Berglaan). Tezelfdertijd werd voor de wijk het statuut van “woonerf” ingevoerd. Het was de bedoeling om de snelheid van de auto’s te verlagen (max 20 km/h), het parkeren beheersbaar te maken en toeristen te ontmoedigen om de wijk binnen te rijden om er te parkeren. Het is de bedoeling in een Woonerf dat de wandelaars  midden in de straat lopen (dus nergens nog voetpaden uitgezonderd nog enkel minimale stukjes grenzend aan de Zeelaan. De parkeerplaatsen zullen ook aangeduid worden met een letter “P”.
Het is nog niet beslist dat deze principes zullen doorgetrokken worden naar de uitgebreide wijk (t/m d’Arippelaan). Zal een herziening van het “Verkeerscirculatieplan” bestudeerd worden voor de uitbreiding van de wijk?
Opmerking: in het circulatieplan zou 1 aanpassing moeten onderzocht worden. In het stukje Bortierlaan tussen de Halmenstaat en de Dumontlaan is er veelal druk verkeer omdat hier een sluipweg ontstaan was om de Zeelaan te bereiken (geen linksafslag toegelaten aan kruispunt vanuit de Nieuwpoortlaan. Nu is dat iets verbeterd ingevolge de afslagmogelijkheid via de Sloepenlaan. Voor dit stukje zou de rijrichting moeten omgekeerd worden. Dit heeft een kleiner nadeel nl. dat omgekeerde afslag mogelijk wordt Zeelaan-Bortierlaan-Visserslaan, maar weinig nut. Andere mogelijkheid is éénrichting Halmenstraat omkeren (cf woonerf aan de Koninginnelaan met minimale inrit vanuit de Nieuwpoortlaan)

5. Straat inrichting
Overal uniform. Straat is de aslijn met langs weerszijden kort gemaaid gras met korte maar diepe paaltjes om wild parkeren onmogelijk te maken (ook in de Bortierlaan beperkt parkeren in de toekomst aan weerszijden). Nergens nog voetpaden (ook niet in de Visserslaan). Platte borduren zelfde niveau als de straat en kort gemaaid gras.

Mooi slide uit de Infomarkt van 2015. Intussen is duidelijk geopteerd voor de variant met paaltjes maar met rechthoekige parkeerplaatsen.

Let op de paaltjes. Foutje: er komen geen borduren

Alleen nog bomen in de Dumontlaan-Bortierlaan en Visserslaan (fase 2). Er werd gekozen voor knotwilgen). Opstelling geschrankt.
DE BLIEDEMAKER had in 2015 voorgesteld voor zijbermen in zand met duinstruiken maar dit wordt niet weerhouden om onderhoudsredenen. (verboden om nog onkruidverdelgers te gebruiken).
De parkingplaatsen en de garageopritten zijn  in andere kleur nl. een groen-bruine kleiklinker.
De gekozen zitbank was tentoongesteld. Zeer mooi en getest. Volgens DE BLIEDEMAKER zouden er meer moeten voorzien worden dan alleen op de kruispunten.
In het Herwaarderingsplan werd ook voorgesteld om “poorteffecten” te creëren aan de in- en uitgangen van de beschermde wijk. Dit vooral om de toerist het gevoel te geven dat hij binnenstapt in een wandelwijk.
Ook enkele infoborden over de historische en architecturale waarde van de wijk zullen nodig zijn. De parel zou de villa Le Chalutier in de Bortierlaan kunnen zijn (met kleine Dumontexpo). De Dumontwijk is mooier dan de Concessie van De Haan.
Ook de mooie tuin van het Parkhotel is een grote meerwaarde evenals het duinpark Thiriar. (in feite de eerste fase nul van het Herwaarderingsplan)

Plaatsen waar in (geel) of uitgaande (groen) poorteffecten zouden moeten gerealiseerd worden via de groene structuren

6. Niet overgenomen uit het Herwaarderingsplan

-Albertplein
Mooie plannen bestaan om hiervan een meer “groen pleintje” te maken met siergrassen. Hiervoor moet de schuilhok van De Lijn en Toerisme gesaneerd worden. Vooreerst zullen de verschillende instanties op één lijn gebracht moeten worden omtrent de globale visie hierover. Zowel De Lijn, Onroerend Erfgoed, AWV als de gemeente zijn hierin betrokken. Als hier een nieuwe constructie opgericht wordt, ontstaat echter de opportuniteit om terug het effect van een corridor naar de zee te creëren. Het is dus een absolute must om hieromtrent tot een consensus te komen.

–Kerkplein (wel in fase 1: de aanleg verharding op de reeds uitgevoerde betonfundering van pad. Zelfde zandkleurige gebakken kleiklinkers als wegjes in het Park en voor de bestrating van de smallere straten.
In het Herwaarderingsplan stond dit als tweede prioritair pleintje na het park en vóór het Albertpleintje. De bedoeling was om die ruimte open te maken (geen struiken en bomen meer) zodat de mooie neo-Romaanse kerk tot zijn recht komt (cf Bernarduskerk van Nieuwpoort). Langs weerszijden van de kerk (Bortierlaan en Dumontlaan) plant men dure  wegeniswerken en zal men die kerkomgeving daar troosteloos laten liggen. Kost dat zo veel? Is ook een opwaardering van de Zeelaan.

7. Planning

bb

8. DANK
Dank aan onze schepen Wim Jansens en zijn ingenieur Wim Morel, Marika en Wim van Erfgoed, Koen en Kristof van studiebureau Jonckheere en Koen van IWVA voor hun deskundige bijdrage om het talrijk opgekomen publiek grondig te informeren.
Ik heb veel vragen gehoord, veel antwoorden werden gegeven en ik denk dat velen bijgeleerd hebben en gerust naar huis teruggegaan zijn.
Op tijd informeren is zeer belangrijk voor de draagkracht van zo’n ingrijpende projecten.
Hangende vragen:
– Hoe zal men het “bewonersparkeren” organiseren en handgaven? (politie Westkust betrekken)
– Zal men het “Verkeerscirculatieplan” herzien en hert statuut “Woonerf” voor de uitbreiding van de wijk?

Op de agenda van de gemeenteraad van 10 maart: ” Wegenis- en rioleringswerken in de Dumontwijk. Definitief ontwerp. Goedkeuring”. Alleen fase 1?