De verkiezingsdrukte is voorbij tot aan de start van de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen (zojuist gestart in DP). Het globale stemmenresultaat ziet er goed uit in de zin dat samenwerking tussen Vlaanderen en Wallonië mogelijk is. Hopelijk kunnen ze samen regeren en aldus onze moeilijke staatsstructuur vereenvoudigen.
Een belangrijk maar niet dringend punt dat onvermijdelijk op de onderhandelingstafel zal komen, is de keuze voor toekomstige energieopwekking: nucleair of wind? Momenteel is onze E-productie-horizon beperkt tot ongeveer 2035, maar wat op langere termijn? We zitten gevangen tussen de Energiewende van Duitsland, die blijft investeren in hernieuwbare energie, en Frankrijk, waar president Macron nog steeds droomt van een nucleaire renaissance.
Veel wordt tegenwoordig gestuurd door Europa. Aanvankelijk koos Europa uitsluitend voor hernieuwbare energie met het Fit for 55-plan. Nu liggen beide opties open: nucleair of wind? De keuze wordt niet bepaald door wetenschap, maar vooral door maatschappelijke keuzes die dringend genomen moeten worden. Beide extremen zijn mogelijk, maar wat willen we in België? Stop vooral de gepassioneerde discussies, want beide extremen zijn haalbaar.
De Belgische politieke partijen hebben uiteenlopende standpunten over kernenergie. Centrumrechtse partijen na de verkiezingen van 2024 zijn voor kernenergie, Vooruit neemt een neutralere houding aan.
Maar nu lijkt een compromis mogelijk.
Samenvatting van de Stand van Zaken in het Energiedossier Lees>>>>
- We zijn overtuigd dat klimaatmaatregelen nodig zijn.
- Zowel volledige energieproductie op kernenergie (zoals de nucleaire renaissance in Frankrijk) als volledige afhankelijkheid van hernieuwbare energie (zoals de Energiewende in Duitsland) zijn mogelijkheden.
- wind- en zonne-energie nemen meer ruimte in beslag, kernenergie heeft hogere kosten en produceert nucleair afval.
- De keuze zal meer bepaald worden eerder door maatschappelijke overwegingen dan door wetenschappelijke inzichten.
- Kernenergie wordt waarschijnlijk niet goedkoper. De opties om bestaande kernreactoren open te houden of nieuwe reactoren of SMR’s te bouwen, blijven onzeker.
- Kernenergie kan niet meer zonder aanzienlijke overheidsinvesteringen. Private bedrijven investeren niet meer in projecten met afschrijvingstermijnen van 50 jaar of langer + de onzekerheid rond kernafval. (In tegenstelling, Engie België kiest voor 1000 MW meer windenergie in de Noordzee).
- Europa speelt een sturende rol. De Europese Commissie neigde aanvankelijk naar het Duitse model, maar Frankrijk promoot kernenergie.
- De federale minister voor Energie Tinne Van der Straeten (Groen) promootte het Duitse model met back-up van extra gascentrales, die kunnen werken op waterstof, biogas of synthetisch methaan. Van de voor korte termijn voorgestelde twee gascentrales van 900 MW komen beide in Wallonië, vanwege de afwijzing van de centrale van Vilvoorde door Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA). Beide centrales komen in de regio Luik, ondersteund door het CRM-mechanisme.
- Op korte termijn zullen we afhankelijk zijn van Wallonië voor onze back-up energie:
Pompcentrale van Coo: 1080 MW voor 6 uur.
Flémalle: 900 MW (Engie).
Seraing: 800 MW (Suez). - Anderzijds zal Wallonië ook Vlaanderen nodig hebben voor de invoer van windenergie uit de Noordzee. De huidige invoer via Zeebrugge naar Zomergem via de Stevin-lijn is onvoldoende om de bijkomende windmolens en de vraag naar meer elektriciteit in Zuidwest-West-Vlaanderen op te vangen. Daarom is het absoluut noodzakelijk om het 380 kV Belgisch hoogspanningsnetwerk uit te breiden met een nieuwe lus in West-Vlaanderen naar Henegouwen: Ventilus/Boucle de Hainaut. De keuze voor wisselstroom is onvermijdelijk omdat deze geïntegreerd moet worden in het bestaande hoogspanningsnet. Ondergronds transport kan alleen over korte afstanden vanwege koeling en andere problemen. Gelijkstroom is geschikt voor transport via zeekabels, maar niet voor integratie in een bestaand wisselstroomnet. Lees uitgebreid op >>>. (Daar kunt u ook lezen waarom gelijkstroom wel toegepast wordt voor transporten via zeekabels en niet in Ventilus).
Besluit: de huidige federale regering heeft eindelijk een poging gedaan om het energiedossier (muurvast vanaf 2003) vanonder het stof te halen met o.a. sluiting van de oudste kerncentrales, energie-eiland, ventiluslijn, CRM veiling,…
Maar meer langere termijn beslissingen zijn nodig die kaderen in een Europese context.
Er is hiervoor een sterkere federale bevoegdheid nodig die de regionale milieu-beknibbelingen moet kunnen overstijgen.
Komt dat op de tafel in de huidige regeringsonderhandelingen?
Beslissingen kunnen later genomen worden, maar een krachtiger beslissingsorganisatie moet dringend vastgelegd worden. Het gaat over veel geld.
Toegevoegd ingevolge een persartikel in De Standaard van vrijdag 28 juni door Joannes Laveyn
– de federale startnota zal de terugkeer naar kernenergie verkondigen (in de wet van de kernuitstap zal verbod op de bouw van nieuwe kerncentrales geschrapt worden)
– herstart onderhandelingen met Engie om Doel 4 en Tihange 3 20 jaar langer open te houden (Doel 3 en Tihange 2 kunnen niet meer heropgestart worden. Doel 1 en Doel 2 en Tihange 1 stoppen eind 2025. Wellicht niet meer verlengbaar want Engie zal wellicht niet bereid zijn om zopas afgesloten contract te herzien)
– concrete nieuwbouw centrales moeilijk te beslissen om financiële redenen (1 reactor kost 15 milj € en duurt 15 jaar bouw (tijd voor omgevingsvergunning niet meegerekend)
Andere Klimaatdossiers zullen prioritair zijn:
– warmtepompen (prijs E te hoog t.o.v. gas reduceren via accijnsverschuiving) + gevaar Chinese warmtepompen de markt overspoelen
– verhoogde klimaatkosten moeten sociaal draagbaar zijn. Hoe?
DE BLIEDEMAKER 
Voeg wat cijfers toe aan de tekst en het wordt duidelijk dat België best kiest voor een mengeling van beiden aangevuld met waterstof of een andere groene brandstof . Wij hebben om alles te vergroenen en onze industrie te behouden tussen 200 en 250 TWh nodig . Op eigen land en zee kunnen we met wind en zon iets rond de 100 halen . Onze rechtstreekse buren hebben geen structurele overschotten zodat import via kabel van daar niet meer evident is . Import via kabel van verder kan aan een hogere kost . Teveel inzetten op waterstof is ook gokken qua kosten . Kernenergie is dus ook een wenselijke optie maar samenwerking met andere landen zal nodig zijn want de enkele one-offs die nu lopen zijn veel te duur . Denk maar aan de luchtvaart : moest iedereen een eigen vliegtuig ontwikkeld hebben stonden we nu nergens en zie eens waar Airbus nu staat . Enkele staatsmannen en enkele topindustrieelen moeten het voortouw nemen en dan zal Duitsland misschien snel aansluiten .
juist Georges. Cijfers ontbreken want ik vind me niet voldoende onderlegd om dat te doen. Ik wou vooral benadrukken dat we meer beslissingskracht over onze Energietoekomst moeten hebben via een minder complexe huidige politieke staatsstructuur.
Beste Collega Ir,
Het is al een tijdje dat we het niet meer over energie gehad hebben .Wat betreft Nucleair “of” Wind blijf ik ervan overtuigd dat het niet “of” maar “en” zal moeten zijn.
Wat betreft de HS verbindingen vooral nodig om de energie over lange afstanden en zonder aftakkingen van de windmolenparken op zee aan land te brengen is je korte uitleg over het onderscheid en de toepasbaarheid van gelijkstroom en wisselstroom duidelijk. Alleen is die gave van onderscheid niet gegeven aan onze politici, die wel beslissen, noch aan de journalisten, meestal uit de humane wetenschappen, die de publiek opinie (des) informeren en (mis)vormen. Dat is een van de redenen waarom deze noodzakelijke verbindingen zo moeilijk en altijd (veel) later dan gepland gerealiseerd worden, maar ondertussen sluit men leukweg goed werkende kerncentrales op datum onder luid applaus van sommigen …Dat riskeert kwalijke gevolgen te hebben zowel voor de uitstootdoelstellingen als voor de bevoorradingszekerheid.
Wat betreft de beschikbaarheid van deze windenergie zie onder link naar artikel met uitgebreide analyse in De Tijd van 7 december 2023. In het kader van “de evaluatie van ministers” in april van dit jaar heb ik een analyse doorgestuurd naar DS (zie hieronder) . Ik heb deze analyse breed verspreid in academische middens (ingenieurs en andere) alsook in mijn ruimere vrienden – en kennissenkring uit andere middens. Ik heb alleen maar positieve kommentaar gehad. Alleen bij DS zelf is het oorverdovend stil gebleven . Het is daar de gewoonte geworden om niet te reageren op zaken die niet overeenstemmen met de ideologische overtuiging of mening van de betrokken redacties, die in deze duidelijk in de pas gelopen hebben van Vibaldi .
In onderstaande tekst is ook een link te vinden met een uitgebreide, realistische en en internationale analyse over de planning en vooruitzichten van alle windenergieprojecten in de Noordzee gepubliceerd in De Tijd van 7 december 2023. Het is vreemd dat hiervan in de politiek correcte persen media in België omzeggens niets van te vinden is geweest.
Hierna de tekst van mij analyse :
DS Rapport federale regering Leuven 25 april 2024
Ter attentie van de Redactie.
Als trouwe lezer van DS sinds vele jaren heb ik met veel belangstelling de evaluaties doorgenomen.
Als ik goed begrepen heb zijn deze tot stand gekomen in overleg tussen de respectievelijke redacties .
Gezien deze scores ook voor een stuk het stemgedrag van de lezers kunnen beïnvloeden, wens ik volgende kommentaar door te geven. Het is veel te lang voor een lezersbrief en daarom doe ik het langs deze weg.
Als burgerlijk elektrotechnisch ingenieur en economist volg ik de politiek van dichtbij en meer in het bijzonder op gebied van energie, waarmee ik ook vele jaren beroepshalve mee te maken gehad heb. Ik neem nog steeds deel aan debatten en fora in dit verband. De analyse hierna wordt ook gemaakt door een aantal academici hier in Leuven en in het bijzonder door de positieve wetenschappers. Dit zijn echter niet de grootste roepers en tafelspringers.
1.Tinne Van der Straeten (verder TVdS) federaal Minister van Energie
Onze energiesituatie en vooruitzichten zijn allesbehalve rooskleurig en als we niet dringend bijkomende maatregelen nemen zullen er reeds vanaf eind 2025, dat is morgen, maar zeker vanaf 2035 grote problemen zijn. Dit zou eventueel kunnen getemperd worden als onze industriële activiteit ( hoofdzakelijk in Vlaanderen) verder achteruitgaat, zoals we trouwens nu al “goed” bezig zijn; maar ik denk niet dat dit de bedoeling is , alhoewel sommigen in ons land dat ( ten onrechte) niet zo erg zouden vinden (cfr agrowth en degrowth en dgl).
Dat we in deze situatie verzeild geraakt zijn is in deze legislatuur vooral te “danken” aan de energiepolitiek van Minister Tinne Van der Straeten.
De score “zeer goed” van DS voor TVdS is helemaal niet terecht, integendeel . Dit zijn geen loze beweringen uit een of andere politieke hoek of ideologische slogans, maar feiten en cijfers, zoals u hierna zult kunnen merken.
TVdS, antropologe en juriste van opleiding, is inderdaad een bekwaam en hardwerkend minister geweest maar schiet duidelijk te kort wat betreft technische kennis van de materie. Daarvoor heeft zij ongetwijfeld ( gelijkgestemde) technische medewerkers uitgekozen. Zij laat zich echter finaal leiden door de dogmatische overtuiging van haar partij die bijna een religie aan het worden is, vooral bij Ecolo, die Groen, een partij die ik nog respecteer, zelfs tegen hun zin soms, moet volgen.
Voor alle duidelijkheid, ik sta volledig achter de ecologische doelstellingen wat betreft energie om zo vlug mogelijk én met alle mogelijke middelen fossielvrij te worden . Ik (en vele anderen die de materie wars van alle politiek enigszins kennen en bekijken ) kan echter niet akkoord gaan met de methodes van Groen en nog minder van de fundamentalistische partij Ecolo die systematisch de bevolking desinformeren en misleiden met medewerking van de pers , de media en de Vivaldipartners ( cfr oa Alexander Decroo en Egbert Lachaert die nu echter “hun kar gekeerd” hebben…). Het probleem stelt zich vooral in België ( hierin voorgegaan door Duitsland die het zich nu beklaagt, zie verder), waar ook onderwerpen als energie quasi uitsluitend besproken en uiteindelijk beslist worden op basis van politieke, elektorale en ideologische elementen en weinig of geen rekening houden met de pragmatische technische en technologische parameters die in deze minstens even belangrijk zoniet essenteel zouden moeten zijn.
Dat dit geen loze beweringen zijn mag blijken hierna .
Het regeerakkoord van eind 2020 voorzag in een plan A ( alle kerncentrales dicht ) of in geval van energiebevoorradingsproblemen een plan B (openhouden van de 2 jongste centrales).
Welnu TVdS heeft vanaf dag 1 alles gedaan om dat plan B onmogelijk te maken, ja zelfs te saboteren op alle mogelijke manieren, met medeplichtigheid van de regeringspartners die in de tang zaten :
1.1 Engie heeft onmiddellijk na het aantreden van de nieuwe regering expliciet laten weten dat onmiddellijk moest beslist worden of men al dan niet 2 centrales wilde verlengen. De verklaring hierover in de Pers en de openbare omroep , gebackt door Decroo (en ook Lachaert), was dat we zeker nog een jaar de tijd hadden om te beslissen. Een jaar later, eind 2021 , toen de vraag opnieuw gesteld werd omwille van een toen reeds aankomende energiecrisis ( de gasprijzen stegen toen reeds onrustwekkend en de optie van gascentrales werd minder en minder interessant zowel wb bevoorrading als wb kost), was het antwoord van de Minister : “Ah neen zie wel Engie wil niet meer…”
1.2. Bij het aantreden van de regering was de CREG al ver gevorderd in een studie aangaande de bevoorradingszekerheid . Het zag er naar uit dat de conclusie duidelijk ging in de richting van een energietekort en dus van de noodzaak tot het langer openhouden van minstens 2 kerncentrales (cfr o.a.artikel van Guido Camps in De Tijd van toen). Welnu, TVdS heeft bij haar aantreden onmiddellijk de Creg verboden om de studie af te werken en aan Elia een nieuwe opdracht gegeven, waarvan ze ( om redenen die ik nog altijd niet begrijp) op voorhand redelijk gerust was dat ze het “juiste” resultaat zou opleveren…
1.3.De criteria voor de toepassing van het CRM (steunmechanisme voor gascentrales) werden met de hulp van Frans Timmermans ( notoir antikernenergie ) zodanig opgesteld dat , in het geval van Belgie, de steun voor gascentrales alleen mogelijk was indien alle kerncentrales werden gesloten. Dus plan B definitief van de baan . Bingo voor Groen (die zelf achter de schermen hiervoor zwaar gelobbied had) . “Zie wel Europa wil niet”
1.4. Het advies van een werkgroep van de HRG (Hoge Raad voor Gezondheid ) uitgebracht in oktober 2021 was behoorlijk negatief voor kernenergie. Dit werd onmiddellijk toegejuicht door Groen. Dit was ook meteen een volledige frontpagina nieuws op DS op 25 okober 2021 op basis van een handige lek, zelfs voordat het rapport officieel was. Er was ook een majeur probleem : in deze moeten alle leden van de daartoe aangestelde werkgroep in principe unaniem akkoord gaan met het te publiceren rapport of advies . Dit was niet het geval. 3 leden van het SCK wilden niet tekenen omdat de inhoud en de stellingname niet overeenstemden met hun wetenschappelijke integriteit. DS maakte nauwelijks melding van deze weigering . Maar vooral : de leden die geweigerd hadden te ondertekenen werden serieus onder druk gezet ( en dat is zacht uitgedrukt) door TVdS en haar kabinet en topmensen werden zelfs bedreigd met ontslag. Gelukkig is de toenmalige topman ( nu met pensioen) blijven achter zijn mensen staan. Bravo ! NB deze informatie is niet van horen zeggen maar uit de eerste hand. Ondanks de druk hebben zij het rapport niet ondertekend maar ondanks het niet respecteren van de unanimiteitsregel werd het toch gepubliceerd ! Door heel wat wetenschappers met kennis van de materie werd dit rapport bestempeld als een politiek pamflet en tendentieuze stemmingmakerij.
1.5. Uiteindelijk, door de inval van Oekraine In februari 2022, heeft TVdS met de rug tegen de muur en met dichtgeknepen neus niets anders gekund dan een bocht van 180 graden te maken. Anders waren Groen en Ecolo gewoon van de kaart geveegd ! Dat dit dus moedig was en een bewijs van niet dogmatisch handelen enz klopt gewoon niet . Daarenboven was dit veel te laat en zat Engie , in de onderhandeling met de Belgische regering, die TVdS altijd slaafs gevolgd had om de regering niet in de problemen te brengen, in een zetel en heeft een zeer goede deal kunnen afsluiten . Als de tegenpartij zichzelf in een onmogelijke positie gezet heeft, door eerst alles voordien te blokkeren, dan is dat het resultaat.
Daarenboven was dit om een cliché te gebruiken “too little en too late”. Pas nu begint “de Politiek” dat stilaan te beseffen of toe te geven maar het kwaad is geschied, net zoals in Duitsland (zie verder).
We hebben bestaande , goedwerkende, goedkope en CO2 vrije centrales weggegooid of we zullen ze binnenkort weggooien omwille van ideologische motieven maar, geen nood, dit “zal” opgevangen worden door zon en wind ( zie verder), “slim” afschakelen van grote gebruikers ( hoofdzakelijk van de industrie dus, bijgevolg in Vlaanderen !), invoer uit het buitenland (dat dezelfde problemen heeft of zal hebben !) .
Dat zonne-energie en windturbineprojecten op grote schaal ontwikkeld worden is absoluut toe te juichen . Het probleem echter is dat het grootste deel van deze ambitieuze en schitterende projecten nog moet gerealiseerd worden en dan moeten de nodige hoogspanningsverbindingen ook op tijd klaar zijn en zoals iedereen ondertussen weet, denk ik, is dat verre van evident. Dit soort projecten hebben altijd vertraging en dat is nu al duidelijk.
Ik verwijs hiervoor naar een uitgebreide en transnationale analyse in De Tijd van donderdag 7 december 2023 :
https://krant.tijd.be/data/2026/reader/reader.html?social#!preferred/0/package/2026/pub/2612/page/6/alb/112919
“De Noordzee, Europa’s energiecentrale? Nog mijlenver verwijderd van het doel .
De klimaatdoelen die onze politici willen halen met windmolens op de Noordzee staan ver van de realiteit. Een onderzoek van De Tijd met buitenlandse media naar alle huidige en toekomstige projecten doorprikt de beloftes .”
Het artikel geeft een compleet overzicht van alle windturbineprojecten op de Noordzee met realistische termijnen voor de indienstname . Er is een belangrijke vertraging tov de termijnen door de politici vooropgezet om de klimaatdoelstellingen te halen. Daar komt nog bij dat voor dergelijke ambitieuze projecten de vertraging meestal nog oploopt ipv af te nemen. Tenslotte moet de energie, eens beschikbaar, nog getransporteerd worden over land tot bij de gebruikers en daarvoor moeten de nodige bijkomende hoogspanningsverbindingen gerealiseerd worden. Dit is zoals ondertussen geweten verre van evident . Langs de andere kant gebeurt de sluiting van de kerncentrales België wel op datum volgens strikte planning onder luid applaus van sommigen. Duitsland, dat ons hierin is voorgegaan, heeft omwille van ideologisch/elektorale reden in 2011 ( Fukushima en nakende verkiezingen) beslist op 1 weekend, zonder overleg met de buurlanden, om alle kerncentrales gefaseerd te sluiten. Ongeveer alle Merkelanalisten zijn het er over eens dat dit een van haar weinige blunders was, maar wel een van formaat. Duitsland is het lachen vergaan en al zeker sinds de inval van Rusland in Oekraine, alhoewel dit zoveel mogelijk binnenskamers gehouden wordt wegens de politieke context. Het is evident dat Poetin veel meer terughoudend zou geweest zijn indien Duitsland niet zo afhankelijk geworden was van Russisch gas. De sluiting van de kerncentrales zou “naadloos” opgevangen worden door zon en wind . Dit is in zekere mate gebeurd maar ook hier te weinig en te laat.…de uitstoot door de enorm vervuilende bruinkoolcentrales is nog nooit zo hoog geweest als op vandaag !
Dit had verplichte lectuur moeten zijn voor alle leden van het Parlement en Regering gevolgd door een debat olv Tinne VdS.
Deze permanente spagaat tussen de realiteit en de wensdromen zal onvermijdelijk tot grote problemen leiden en niet alleen voor het bereiken van de klimaatdoelstellingen maar ook voor de bevoorradingszekerheid.
Het is vreemd dat het over deze toch recente analyse, die niet overeenkomt met de voorgekauwde en veelvuldig nagepapegaaide (des)informatie die gegeven wordt in de mainstreammedia, zeer stil is gebleven.
2. Annelies Verlinden federaal Minister van Binnenlandse zaken .
De weinig flatterende score van “onvoldoende” is voor een stuk gebaseerd op de mislukking van de in het regeerakkoord opgenomen belangrijke beslissing om een volgende staatshervorming grondig voor te bereiden. Dat DS deze mislukking nu in de schoenen schuift van Minister Verlinden in de evaluatie is niet correct.
Ik verwijs in de eerste plaats naar het artikel van DS van 13 oktober 2022 met een interview met Jurgen Vanpraet bij zijn ontslag :
“Specialist staatshervorming stapt op: ‘Franstalige partijen weigerden carrément elk gesprek’
Grondwetsspecialist Jürgen Vanpraet (39) nam vorige maand afscheid van het kabinet-Verlinden en van zijn voorbereidingen voor een staatshervorming. Hij botste op Franstalige veto’s en ‘vertragingsmanoeuvres’, niet geholpen door de ‘lauwe houding’ van de premier.”
De mislukking is dus zoals vermeld in het artikel duidelijk te wijten aan de systematische blokkering van, deze keer unaniem, Franstalig België. Als duiding werd door de openbare omroep dezelfde avond in Terzake alleen Dave Sinardet opgevoerd, overtuigd belgicist en koele minnaar van een staatshervorming. Hij probeerde vooral het voorval , een flagrante sabotage van het regeerakkoord, te minimaliseren en te vergoelijken en Franstalig België uit de wind te zetten, zonder veel kritische vragen van Annelies Beck.
Nadien hebben we daar effectief niet veel meer van gehoord. Indien dit zou gebeurd zijn in de andere zin, zou het kot te klein geweest zijn.
In de evaluatie van Minister Verlinden doet DS nu eigenlijk hetzelfde. Dit is intellectueel niet correct, maar de meeste kiezers hebben een kort geheugen.
Hugo De Blauwe, Ir
Hallo,
Persoonlijk zou ik niet kunnen kiezen. Nucleair werkt het meeste op, maar je zit wel met de restjes (afval), bij wind niet, eens geen wind meer is er niets meer. Aan de andere kant ben je zekerder van nucleair, het is er en je kan het gebruiken. Bij wind niet !!! Geen wind, geen electriciteit, de molens draaien trouwens niet.
Ik denk eerder gaan voor de windconstructie, maar met de nucleaire als achterhoede. Geen wind genoeg, laat de nucleaire maar eens draaien. Maar daar wringt het een beetje , het nucleaire leg je maar maar niet eventjes stil, het proces loopt door en moet gecontroleerd worden.Eens nagaan wat het equivalent van 1 milligram splijtstof is ten opzichte van de windenergie? En de nadelen van het afval?
Mvg Jan Delanoye
0473/61 26 38 jan.delanoye@gmail.com jan.delanoye@gmail.com
Dag Jan
We zitten bijna op hetzelfde idee. Voorkeur voor wind met backup nucleair. Maar er zijn 2 grote nadelen: de afschakelbaarheid van de huidige grote kerncentrales is zeer moeilijk en ten tweede bij zware vermindering van de utilisatie zal de kostprijs van de kWh sterk stijgen. Dat zal beletten dat nieuwe investeerders zullen geïnteresseerd zijn. (maar dat is nu al sowieso zo wegens de reusachtige afschrijvingstermijnen).
Vandaar dat ik toch kies voor wind. Zeker nu Energyville beweert dat een scenario met 100% (of 90%) hernieuwbare energie technisch realiseerbaar is. (Er zal wel regelmatig een teveel aan elektriciteit geproduceerd worden die in waterstof zal moeten omgezet worden voor blauwe elektriciteit tijdens de dunkelflaute.
Ik geloof ook veel in de nieuwe Europese lange afstand interconnectie lijnen (ware investering, alleen ondergronds?).
Besluit: we redden het wel maat het zal investeringen kosten.
SMR s hebben volgens mij een onzekere en verre toekomst. (ook probleem van nucleaire beveiliging van vele verspreide kleine kernreactoren + zwaarder (duurder) rijkere splijtstof. Maar je weet nooit.